Glagolska vremena - Οι χρόνοι του ρήματος

U grčkom jeziku imamo 8 vremena.

Vremena delimo na sadašnje (παροντικοί), prošlo (παρελθοντικοί) i buduće (μελλοντικοί)


Sadašnja vremena :

• Sadašnje vreme - Ενεστώτας (Enestotas) - označava radnju koja se dešava sada, dok pričamo ili se dešava svaki dan.

Na primer:

-Ο Γιάννης βλέπει τηλεόραση(O Gianis vlepi tileorasi). - Janis gleda televizor - (dešava se sada)

-Η Άννα ετιμάζεται για το σχολείο(I Ana etimazate ja to sholio). - Ana se sprema za školu. - (dešava se sada)

-Πάντα πλένω τα χέρια μου πριν το φαγητό(Panda pleno ta herja mu prin to fagito). - Uvek perem ruke pre jela. - (dešava se svaki dan)

-Η γη γυρίζει γύρο από τον ήλιο(I gi girizi giro apo ton iljo). - Zemlja se okreće oko sunca. - (dešava se svaki dan)

• Prezentski perfekat - Παρακείμενος (Parakimenos) - Gradi se od pomoćnog glagola έχω  - imati i aoristne osnove. - označava radnju koja se dogodila u prošlosti ali se posledice toga još uvek osećaju ili smo stekli neko iskustvo u prošlosti.

Na primer:

-Έχω μαγειρέψει κρέας με μακαρόνια( Eho magirepsi kreas me makaronja). -Spremila sam meso sa špagetama. -( znači kuvanje je završeno ali ima jelo za ručak).

-Έχω φάει παγωτό με γεύση μπανάνα(Eho fai pagoto me gevsi banana). - Jela sam sladoled sa ukusom banane. (stečeno iskustvo).

Prezentski perfekat ne korsitimo jedino onda kada znamo tačno vreme dešavanja. Na primer : Χθες πήγαμε σινεμά(Htes pigame sinema) - Juče smo bili u bioskop a nikako Χθες έχουμε πάει - zato što znamo da se radnja desila juče i da ta radnja više ne traje.

Prošla vremena :

• Trajno prošlo vreme - Παρατατικός (Paratatikos) - označava radnju koja se u prošlosti dešavala više puta ili je nastavljala da se ponavlja.

Na primer:

-Χθες έπαιζα στην αυλή όλη την ήμερα(Htes epeza stin avli oli tin imera). - Juče sam se igrala u dvorištu celi dan.

-Πέρυσι πήγαινε στη Θεσσαλονίκη κάθε μήνα(Perisi pigene stin Thesaloniki kathe mina). - Prošle godine je išao u Solun svakog meseca.

Trajno prošlo vreme koristimo uz prilog koji pokazuje trajanje i ponavljanje kao što su:

- κάθε μέρα/μήνα/χρόνο - όλο το πρωί/το βράδυ/το χρόνο - συνέχεια/πάντα/συχνά/τακτικά 

- svaki dan/mesec, svake godine - celo jutro/veče/vreme - svaki čas/uvek/često/redovno

• Aorist - Αόριστος (Aoristos) - označava radnju koja je završena u prošlosti. Gradi se tako što se na kraju gladol doda -α (αγοράζω-αγόρασα)   ili u nekim slučajevima -ε ispred glagola (γράφο / έγραψα).

Na primer:

- Χθες το βράδυ είδα μια ωραία ταινία στην τηλεόραση(Htes to vradi ida mia orea tenia stin tileorasi). - Juče uveče sam gledala dobar film na televiziji.

- Χάθικε ο σκύλος μας(Hathike o skilos mas). - Izbubio se naš pas.

• Pluskvamperfekat (davno prošlo vreme) - Υπερσυντέλικος (Ipersintelikos) - označava radnju koja je završena u prošlosti pre nego što se neka druga radnja takođe desila u prošlosti. Α koristi se i kada se opisuje nešto što se desilo u davnoj prošlosti

Na primer:

- Η Μαρία είχε φύγει, πριν έρθει ο Γιώργος(I Maria ixe figi, prin erthi o Giorgos). - Marija je otišla,pre nego što je došao Jorgos.

- Όταν έφτασε η βοήθεια, το πλοίο είχε βυθιστεί(Otan eftase i voithia, to plio ixe vithisti) . - Kada je pomoć stigla, brod je već potonuo.

- Είχα βρει κάποτε στο δρόμο ένα πορτοφόλι( Iha vri kapote sto dromo ena portofoli). - Jednom sam našla novčanik na ulici.(davna prošlost)

Buduća vremena :

• Trajni futur - Εξακολουθητικός μέλλοντας (Eksakoluthikos melondas) - označava radnju koja će se događati u budućnosti i koja će trajati. Gradi se od oblika -θα za sva lica i glagola u sadašnjem vremenu a koristimo ga i uz prilog koji pokazuje trajanje i ponavljanje kao što su:
  - κάθε μέρα/μήνα/χρόνο - όλο το πρωί/το βράδυ/το χρόνο - συνέχεια/πάντα/συχνά/τακτικά

Na primer:

- Ο Γιώργος θα διαβάζει όλη τη νύχτα(O Giorgos tha diavazi oli ti nihta). - Jorgos će čitati celu noć.

- Όλο το απόγευμα θα γράφω(Olo to apojevma tha grafo). - Celo poslepodne ću pisati.

• Trenutni futur - Στιγμιαίος/Συνοπτικός μέλλοντας (Stigmieos/Sinoptikos melondas)- označava radnju koja će se odigrati u budućnosti bez ponavljanja ili trajanja. Gradi se od oblika -θα za sva lica i aoristne osnove.

Na primer:

- Αύριο θα καθάρισω το δωμάτό μου(Avrio tha kathariso to domatio mou). - Sutra ću očistiti moju sobu.

- Αύριο θα ξυπνήσω πολύ πρωί(Avrio tha ksipniso poli proi). - Sutra ću se probuditi rano ujutru.

• Futur perfekat - Συντελεσμένος μέλλοντας (Sindelismenos melondas)- označava radnju koja će biti završena u budućnosti pošto se prethodno nešto drugo desi. Gradi se od oblika -θα, pomoćnog glagola -έχω i aoristne osnove.

Na primer: 

- Όταν βραδιάσει, θα έχω τελειώσει τις δουλιές μου(Otan vradiasi, tha eho teljosi tis duljes mou). - Kada se smrkne, ja ću imati završene svoje poslove.

- Στις πέντε το πρωί θα έχω φύγει(Stis pende to proi tha exo figi). - U pet ujutru ja ću već otići.

Copyright©2012 Naucite Grcki by Jekita.
I don't own any of the photos above!