Odnosne zamenice - Αναφορικές αντωνυμίες

Odnosnim zamenicama nazivaju se one kojima se ukazuje na celu rečenicu, tj. upućuju na nju nekom drugom rečju.

- που
- ο οποίος, η οποία, το οποίο
- όποιος, όποια, όποιο
- ό,τι

- όσος, όση, όσο

Odnosne zamenice su sledeće:

a) Najčešće, nepromenljivo που. – Odnosi se na imena svake vrste, broja i padeža. 

Zamenica που može da bude subjekt, direktni ili indirektni objekt ili ekvivalent reči kojoj prethodi predlog:

subjekt: 
Žena koja je vikala. - Η γυναίκα που φώναζε. (I gineka pu fonaze)

Dete koje je donelo pismo. - Το παιδί που έφερε το γράμμα. (To pedi pu efere to grama)

direktni objekt:
Žena za koju sam rekao. - Η γυναίκα που είπα. (I gineka pu ipa)

Dete koje sam video da donosi pismo. - Το παιδί που είδα να φέρνει το γράμμα. (To pedi pu ida na ferni to grama)

indirektni objekt: 
Žena kojoj sam rekao.- Η γυναίκα που της είπα. (I gineka pu tis ipa)

Dete kojem su doneli pismo. - Το παιδί που του έφεραν το γράμμα. (To pedi pu tu eferan to grama)

ekvivalent reči kojoj prethodi predlog: 
Gde je pekar od kojeg kupuješ? - Πού είναι ο ψωμάς που (από τον οποίο) ψωνίζεις; (Pu ine o psomas pu (apo ton opio) psonizis?)

b) ο οποίος, η οποία, το οποίο (retko). Ima tri roda i dekliniše se zajedno sa članom u oba broja. Odnosno ο οποίος koristimo umesto που kada tako izbegavamo nejasnost ili kada u istom odlomku ima previše που.

Učenik koji je nevaljao biće kažnjen. - Ο μαθητής, ο οποίος είναι άτακτος, τιμωρείται. (O mathitis, o opios ine ataktos, timorite)

Upoznao sam jednu gospođu koja je znala veoma dobro kineski. - Γνώρισα μια κυρία η οποία ήξερε πολύ καλά κινεζικά. (Gnorisa mia kiria i opia iksere poli kala kinezika)

Postoji mnogo razloga zbog kojih studenti treba da pohađaju ovaj kurs. - Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους οι φοιτητές πρέπει να παρακολουθήσουν αυτό το μάθημα. (Iparhun poli logi ja tus opius i fitites prepi na parakoluthisun afto to mathima)

c) Neodređeno όποιος, όποια, όποιο, kao i nepromenljivo ό,τι.

Ko god može, neka proba. - Όποιος μπορεί ας δοκιμάσει. (Opios bori as dokimasi)

Obuci kakvo god odelo želiš. - Βάλε όποια ρούχα θέλεις. (Vale opia ruha thelis)

Kaži sve čega se sećaš. - Πες ό,τι θυμάσαι. (Pes o,ti thimase)

Bilo kog dana da dođeš, naći ćeš nas. - Ό,τι μέρα έρθεις θα μας βρεις. (O,ti mera erthis tha mas vris)

Pojeli su šta god se našlo od hrane. - Έφαγαν ό,τι φαγιά βρέθηκαν. (Efagan o,ti faja vrethikan)

Veznik Ότι (NE! ό,τι )piše se bez zareza:
Mislim da je izašla - Νομίζω ότι βγήκε 

d) Kvantitativna odnosna zamenica όσος, όση, όσο.

Govorili su oni koji su imali nešto da kažu. - Μίλησαν όσοι είχαν κάτι να πουν. (Milisan osi ihan kati na pun)

Pomaže koliko može. - Βοηθάει όσο μπορεί. (Voithai oso bori)

Oni koji spavaju, odmaraju se. - Όσοι κοιμούνται ξεκουράζονται. (Osi kimunde ksekurazonde)

Neodređene odnosne zamenice όποιος, ό,τι ukazuju na veliku neizvesnost kad iza njih sledi neodređeno κι αν (και αν) ili ređe και να:

Ko god /ma ko/ da dođe, neka uđe. - Όποιος κι αν έρθει, ας μπει μέσα. (Opios ke an erthi, as bi mesa)

Gde god da ideš, seti me se. - Όπου κι αν πας, να με θυμάσαι. (Opu ke an pas, na me thimase)

Šta god da kažeš, bićeš u pravu. - Ό,τι και να πεις, θα έχεις δίκιο. (O,ti ke na pis, tha ehis dikio)

Copyright©2013 Naucite Grcki by Jekita.

I don't own any of the photos above!

Pokazne zamenice - Δεικτικές αντωνυμίες

Pokaznim zamenicama nazivaju se one koje koristimo kada nešto pokazujemo.

Pokazne zamenice su sledeće:

1) ovaj, ova, ovo - αυτός, αυτή, αυτό ( aftos, afti, afto )

Upotrebljavamo je da bismo ukazali na ličnost ili predmet koji su nam blizu, prostorno ili vremenski.

Hoćemo ići na izlet ovih dana? - Θα πάμε εκδρομή αυτές τις μέρες;
Ovo biciklo je veoma skupo. - Αυτό το ποδήλατο είναι πολύ ακριβό .

2) onaj, ona, ono - εκείνος, εκείνη, εκείνο ( ekinos, ekini, ekino )

Koristimo je da bismo ukazali na ličnost ili predmet koji su daleko od nas, prostorno ili vremenski.

Onog leta smo se proveli lepo. - Εκείνο το καλοκαίρι περάσαμε όμορφα.
Šta više voliš, ovo ili ono? - Τι προτιμάς, αυτό ή εκείνο;

3) taj, ta, to(ovaj, ova, ovo) - τούτος, τούτη, τούτο ( tutos, tuti, tuto )

Upotrebljavamo je da bismo ukazali na nešto veoma blizu.

Ovo (to) je moje imanje. - Τούτο είναι το κτήμα μου.
Uzmi to ( ovo). - Πάρε τούτο.

     takav, takva, takvo 
4) ovakav, ovakva, ovakvo - τέτοιος, τέτοια, τέτοιο (tetios, tetia, tetio)
    onakav, onakva, onakvo

Upotrebljavamo je da bismo ukazali na kvalitet imenice.

Nije takva situacija. - Δεν είναι τέτοια η κατάσταση.
Ja ne radim takve stvari. - Εγώ δεν κάνω τέτοια πράγματα.

    toliki, tolika, toliko 
5) ovoliki, ovolika, ovoliko - τόσος, τόση, τόσο ( tosos, tosi, toso )
    onoliki, onolika, onoliko

Upotrebljavamo je da bismo ukazali na količinu imenice.

Toliko lepih prirodnih lepota ima Grčka, toliko očaravajućih ostrva. - Τόσες όμορφες εξοχές έχει η Ελλάδα, τόσα μαγευτικά νησιά .

Copyright©2013 Naucite Grcki by Jekita.

I don't own any of the photos above!

Određene i povratne zamenice - Οριστικές και αυτοπαθείς αντωνυμίες

Određene zamenice

Određenim zamenicama nazivamo one koje određuju nešto i uspostavljaju razliku između jednog i drugih predmeta iste vrste. Kao određene zamenice koriste se:

a) pridev ο ίδιος, η ίδια, το ίδιο sa određenim članom: 

εγώ ο ίδιος (ja lično).

b) pridev μόνος, μόνη, μόνο bez člana, sa genitivom prostih ličnih
zamenica μου, σου, του itd.: 

μόνη της το συλλογίστηκε (sama je to smislila).

Ponekad predlog από ide sa μόνος:

το έκαναν από μόνοι τους (to su uradili sasvim sami).

Povratne zamenice

Povratnim zamenicama nazivamo one koje označavaju da ista ličnost
vrši radnju i trpi posledice te radnje.

Povratne zamenice formiraju se perifrastički od zamenice εαυτού – εαυτό
sa određenim članom i sa genitivom nenaglašenog oblika lične zamenice: 

gledam sebe u ogledalu - βλέπω τον εαυτό μου στον καθρέφτη (vlepo ton eafto mu ston kathrefti)
govori samoj sebi - λέει στον εαυτό της (lei ston eafto tis )

Povratne zamenice nemaju nominativ.

                    Jednina                                        Množina
1. lice          του εαυτού μου                του εαυτού μας / των εαυτών μας
2. lice          του εαυτού σου                του εαυτού σας / των εαυτών σας
3. lice          του εαυτού του (της)     του εαυτού τους (των) / των εαυτών τους

Dženi se divi sama sebi. - Η Τζένη καμαρώνει τον εαυτό της.  (I Tzeni kamaroni ton eafto tis)

Učitelj ispravlja sebe. - Ο δάσκαλος διορθώνει τον εαυτό του. (O daskalos diorthoni ton eafto tu)

Kornjačica brine o sebi. - Το χελωνάκι φροντίζει τον εαυτό του. (To helonaki frondizi ton eafto tu)

	Jednina
	1.Lice	2.Lice	3. Lice
Nom.	ο εαυτός μου	ο εαυτός σου	ο εαυτός του/της
Gen.	του εαυτού μου	του εαυτού σου	του εαυτού του/της
Akuz.	τον εαυτό μου	τον εαυτό σου	τον εαυτό του/της

	Množina
	1.Lice	2.Lice	3. Lice
Nom.	ο εαυτός μας	ο εαυτός σας	ο εαυτός τους
Gen.	του εαυτού μας / των εαυτών μας	του εαυτού σας / των εαυτών σας	του εαυτού τους / των εαυτών τους
Akuz.	τον εαυτό μας τους εαυτούς μας	τον εαυτό σας τους εαυτούς σας	τον εαυτό τους τους εαυτούς τους

Copyright©2013 Naucite Grcki by Jekita.

I don't own any of the photos above!

Prisvojne zamenice - Κτητικές αντωνυμίες

Prisvojnim zamenicama nazivamo one koje označavaju kome nešto pripada, ukazuju na vlasnika.

Kada ne želimo da nešto posebno ističemo, kao prisvojnu zamenicu koristimo genitiv nenaglašenih oblika lične zamenice μου, σου, του, της, του, μας, σας, τους: 

ο πατέρας μου, η κόρη του, το βραχιόλι της.

Kada želimo nešto da istaknemo, služimo se sledećim prisvojnim zamenicama:

Prvo lice:

moj - δικός μου (dikos mu)

moja - δική/-ιά μου (diki/dikja mu)

moje - δικό μου ( diko mu)

moji - δικοί μου (diki mu)

moje - δικές μου ( dikes mu)

moja - δικά μου ( dika mu)

naš - δικός μας ( dikos mas)

naša - δική/-ιά μας (diki/dikja mas)

naše - δικό μας ( diko mas)

naši - δικοί μας (diki mas)

naše - δικές μας ( dikes mas)

naša - δικά μας ( dika mas)

Drugo lice:

          

tvoj - δικός σου ( dikos su)

tvoja - δική/-ιά σου ( diki/dikja su)

tvoje -δικό σου ( diko su)

tvoji - δικοί σου ( diki su)

tvoje - δικές σου ( dikes su)

tvoja - δικά σου ( dika su)

vaš - δικός σας ( dikos sas)

vaša - δική/-ιά σας ( diki/dikja sas)

vaše - δικό σας ( diko sas)

vaši - δικοί σας ( diki sas)

vaše - δικές σας ( dikes sas)

vaša - δικά σας ( dika sas)

Treće lice: 

          

njegov/njen - δικός του (της)  ( dikos tu (tis) )

njegova/njena - δική/-ιά του (της)  ( diki/dikja tu ( tis) )

njegovo/njeno - δικό του (της)  ( diko tu (tis) )

njegovi/njeni - δικοί του (της)  ( diki tu ( tis) )

njegove/njene - δικές του (της)  ( dikes tu (tis) )

njegova/njena - δικά του (της)  (dika tu (tis) )

njihov - δικός τους (dikos tus)

njihova - δική/-ιά τους ( diki/dikja tus)

njihovo - δικό τους (diko tus)

njihovi - δικοί τους ( diki tus )

njihove - δικές τους ( dikes tus )

njihova - δικά τους ( dika tus)

Jak oblik:

Moj  vrt. - Ο δικός μου κήπος.  ( O dikos mu kipos )

Moja torba. - Η δική μου τσάντα. ( I diki mu tsanda )

Moja olovka. - Το δικό μου μολύβι. ( To diko mu molivi )

Slab oblik:

Moj vrt. - Ο κήπος μου. ( O kipos mu )

Moja torba. - Η τσάντα μου. ( I tsanda mu )

Moja olovka. - Το μολύβι μου. ( To molivi mu )

Copyright©2013 Naucite Grcki by Jekita.

I don't own any of the photos above!