2/25/2013

Životinje - Τα ζώα

Životinje naše planete - Τα ζώα του τόπου μας

Sisari - Τα θηλαστικά - Ta thilastika
Ptice - Τα πτηνά - Ta ptina
Gmizavci - Τα ερπετά - Ta erpeta 
Ribe - Τα ψάρια - Ta psaria
Insekti - Τα έντομα - Ta endoma
Vodozemci - Τα αμφίβια - Ta amfivia

Domaće životinje - Tα ζώα του αγροκτηματος

Svinja - Γουρούνι - Guruni
Prase - Γουρουνάκι - Gurunaki
Krava - Αγελάδα - Agelada
Vo - Βόδι - Vodi
Tele - Μοσχάρι - Moshari
Koza - Κατσίκα - Kacika
Ovca - Πρόβατο - Provato
Kokoška - Κότα- Kota  
Petao - Κόκορας - Kokoras
Pile - Κοτόπουλο - Kotopulo
Guska - Χήνα - Hina
Patka - Πάπια - Papja
Ćurka - Γαλοπούλα - Galopula
Mačka - Γάτα - Gata
Pas - Σκύλος - Skilos
Konj - Άλογο - Alogo
Ždrebe - Πουλάρι - Pulari
Magare - Γάιδαρος - Gajdaros
Miš -  Ποντίκι - Pondiki
Pacov - Αρουραίος - Arureos
Zec - Kουνέλι - Kuneli


Šumske životinje - Τα ζώα του δάσους

Medved - Αρκούδα - Arkuda
Vuk - Λύκος - Likos
Lisica - Αλεπού - Alepu
Divlja svinja - Αγριογούρουνο - Agrioguruno
Jelen - Ελάφι - Elafi
Tvor - Ασβός - Asvos
Zec - Λαγός - Lagos
Jež - Σκαντζόχοιρος - Skandzohiros
Veverica - Σκίουρος - Skiuros
Dabar - Κάστορας - Kastoras
Žaba - Βάτραχος - Vatrahos
Kornjaca - Χελώνα - Helona


Životinje iz džungle - Τα ζώα της ζούγκλας

Nilski konj - Ιπποπόταμος - Ipopotamos
Nosorog -  Ρινόκερος  - Rinokeros
Antilopa - Αντιλόπη - Andilopi
Slepi miš - Νυχτερίδα - Nihterida
Majmun - Μαϊμού - Majmu
Gorila - Γορίλας - Gorilas
Slon - Ελέφαντας - Elefandas
Lav - Λιοντάρι - Ljondari
Tigar - Τίγρης - Tigris
Zebra - Ζέβρα - Zevra
Leopard - Λεοπάρδαλη - Leopardali
Hijena - Ύαινα - Iena
Krokodil - Κροκόδειλος - Krokodilos
Žirafa - Καμηλοπάρδαλη - Kamilopardali
Bizon - Βουβάλι - Vuvali
Kamila - Καμήλα - Kamila

Bube - Ζουζούνια


Pčela - Μέλισσα - Melisa
Skakavac - Ακρίδα - Akrida
Komarac - Κουνούπι - Kunupi
Muva - Μύγα - Miga
Bubašvaba - Κατσαρίδα - Kacarida
Leptir - Πεταλούδα - Petaluda
Mrav - Μυρμήγκι - Mirmigi
Pauk - Αράχνη - Arahni
Cvrčak - Τζίτζικας - Dzidzikas
Bubamara - Πασχαλίτσα - Pashalica
Gusenica - Kάμπια - Kabia

Ptice - Πτηνά

Papagaj - Παπαγάλος - Papagalos
Roda - Πελαργός - Pelargos
Sova - Κουκουβάγια - Kukuvaja
Slavuj - Αηδόνι - Aidoni
Detlić - Δρυοκολάπτης/Τρυποκάρυδος - Driokolaptis/Tripokaridos
Noj - Στρουθοκάμηλος - Struthokamilos
Vrabac - Σπουργίτι - Spurgiti
Orao - Αετός - Aetos
Lastavica - Χελιδόνι - Helidoni
Golub - Περιστέρι - Peristeri


Morske životinje - Τα ζώα της θάλασσας


Školjke - Κοχύλια - Kohilja
Riba - Ψάρι - Psari
Ajkula - Καρχαρίας - Karharias
Kit - Φάλαινα - Falena
Kraba - Κάβουρας - Kavuras
Delfin - Δελφίνι - Delfini
Hobotnica - Χταπόδι - Htapodi
Foka - Φώκια - Fokia
Pingvin - Πιγκουίνος - Piguinos
Morski konj - Ιππόκαμπος - Ipokabos
Morska zvezda - Αστερίας - Asterias
Škampi - Γαρίδα - Garida
Sipa - Σουπιά - Supja
Lignja - Καλαμάρι - Kalamari
Jestive školjke - Μύδια - Mid-ja


Copyright©2013 Naucite Grcki by Jekita.
I don't own any of the photos above!

2/18/2013

Zamenice - Αντωνυμίες / Lične zamenice - Προσωπικές αντωνυμίες

Reči koje koristimo u govoru umesto imena, imenica ili prideva nazivaju se zamenice.  - Οι λέξεις που μεταχειριζόμαστε στη θέση ονομάτων ή επιθέτων, λέγονται αντωνυμίες. 


Imamo osam vrsta zamenica: 

lične, prisvojne, povratne, određene, pokazne, odnosne, upitne, neodređene.

Έχουμε οχτώ είδη αντωνυμιών:  

προσωπικές, κτητικέςαυτοπαθείςοριστικέςδεικτικέςαναφορικέςερωτηματικέςαόριστες .


Ličnim zamenicama nazivaju se one koje ukazuju na tri lica ο kojima je reč, to jest na onoga ko govori (prvo lice - εγώ), na onog kome se obraćamo (drugo lice - εσύ) i na onog ili ono ο kome ili čemu je reč (treće lice - αυτός).

εγώ μιλώ(ego milo) - ja pričam, εσύ γράφεις (esi grafis)- ti pišeš, αυτός διαβάζει (aftos diavazi)- on čita

Postoje dva oblika: naglašeni i nenaglašeni.

Naglašeni oblici uobičajeni su kada se nađu izdvojeni u govoru ili kada
želimo da nešto naglasimo ili istaknemo.


Ποιον βλέπεις; Εσένα  (Pjon vlepis? Esena) - Koga gledaš? Tebe.
Ποιον φώναξαν; Εμένα (Pjon fonaksan? Emena) - Koga su zvali? Mene.


Nenaglašeni oblici su češći od naglašenih i uobičajeni su kada želimo
da kažemo nešto bez posebnog naglašavanja ili isticanja.

Σε βλέπω. (Se vlepo) - Gledam te
Με φώναξε. (Me fonakse) - Zvao me.




                        Prvo lice                                  Drugo lice
                          Oblici                                       Oblici
           Naglašeni        Nenaglašeni         Naglašeni       Nenaglašeni
                                                 Jednina
N.         εγώ-ja                  —                    εσύ-ti                —
G.       εμένα- meni        μου - mi               εσένα-tebi         σου-ti
A.       εμένα-mene         με - me                εσένα-tebe        σε-te
V.            —                      —                    εσύ-ti                  —
                                                 Množina
N.        εμείς-mi                 —                    εσείς-vi                —
G.        εμάς-nama         μας-nam               εσάς-vama       σας-vam
Α.        εμάς-nas            μας-nas                εσάς- vas         σας-vas
V.             —                      —                   εσείς-vi                 —



                                                 Treće lice
                                                     Oblici
                       Naglašeni                                    Nenaglašeni
                                                    Jednina

Ν.      αυτός αυτή αυτό - on,ona,ono                      τος τη το - ______
G.      αυτού αυτής αυτού - njemu,njoj,njemu          του της του-mu,joj,mu
Α.      αυτόν αυτή(ν) αυτό-njega,nju,njega              τον τη(ν) το-ga,je,ga
                                    Množina

Ν.      αυτοί αυτές αυτά - oni,one,ona                     τοι τες τα - ______
G.      αυτών αυτών αυτών-njima                         τους τους τους - im
Α.      αυτούς αυτές αυτά -njih                             τους τις (τες) τα - ih




Copyright©2012 Naucite Grcki by Jekita.
I don't own any of the photos above!

2/13/2013

Prilozi - Τα επιρρήματα

Prilozi se prema značenju dele na pet vrsta: 

a) za mesto -  τοπικά
b) za vreme - χρονικά
c) za način -  τροπικά
d) za količinu - ποσοτικά
e) potvrdni, oni koji označavaju sumnju, nesigurnost ili oklevanje i odrični, koji se koriste da bi govoru dali potvrdni, neodređen ili odričan oblik - βεβαιωτικά, διστακτικά, αρνητικά




Prilozi za mesto :

Prilozi za mesto odgovaraju na pitanje gde? - Τα τοπικά επιρρήματα απαντούν στην ερώτηση πού;

gore - πάνω, dole - κάτω, ovde - εδώ, tamo - εκεί, drugde - αλλού, negde - κάπου, svuda - παντού, nigde - πουθενά, u/unutra - μέσα, van/napolje - έξω, desno - δεξιά, levo - αριστερά, napred - εμπρός, ispred - μπροστά,  od - από, iza - πίσω, sa strane - πλάι, pored - δίπλα, visoko - ψηλά, nisko - χαμηλά, blizu - κοντά, daleko - μακριά, preko puta/nasuprot - απέναντι, oko - γύρω, okolo - τριγύρω, između - ανάμεσα, gde - που, gde god - όπου, gde god/svugde - οπουδήποτε, dalje - πέρα...

Η μπάλα είναι πάνω στο τραπέζι.
Η μπάλα είναι κάτω απο το τραπέζι.
Ο σκύλος είναι μπροστά από το δέντρο.
Ο σκύλος είναι πίσω από το δέντρο.


Prilozi za vreme:

Prilozi za vreme odgovaraju na pitanje kad? – Τα χρονικά επιρρήματα απαντούν στην ερώτηση πότε;

kad - πότε, kad god - όποτε, sad - τώρα, tad - τότε, nekad – άλλοτε, nekad –κάποτε, rano - νωρίς, kasno - αργά, kad god - οποτεδήποτε, prekjuče - προχθές, juče - χθες, danas - σήμερα,sutra - αύριο, prekosutra - μεθαύριο, večeras - απόψε, prvo – πρώτα, pre - πριν, posle - μετά, kasnije - ύστερα, onda - έπειτα, nakon - κατόπιν, već - ήδη, već - κιόλας, napokon - επιτέλους,  samo što - μόλις, predprošle godine - πρόπερσι, prošle  godine - πέρυσι, ove godine - φέτος, do godine - του χρόνου, puta - (χ) φορές, često - συχνά, po nekad - κάπου κάπου, kad kad - πότε πότε, neki put - καμιά φορά, retko - σπάνια, često - τακτικά, obično - συνήθως, opet - πάλι, ponovo - ξανά, više - πια, još - ακόμα, uvek - πάντα, sve nešto - όλο, nikad - ποτέ, ...

Δεν σου είπα ποτέ ψέματα. Κάποτε ήσουν πιο φιλικός μαζί μου.
Αύριο έχω να πληρώσω το τηλέφωνο.
Δεν πήγαμε διακοπές πέρυσι.
Γύρισε πριν από ένα μήνα.

Prilozi za način:

Prilozi za način odgovaraju na pitanje kako?Τα τροπικά επιρρήματα απαντούν στην ερώτηση πώς;

kako - πώς, kao - όπως, tako - έτσι, drugačije - αλλιώς,  nekako - κάπως, uopšte - καθόλου, obavezno - οπωσδήποτε, samo - μόνο, zajedno - μαζί, drugačije - αλλιώς,  posebno - ιδίως, glavno - κυρίως, dobro - καλά, loše - κακά, grozno - άσχημα, lepo - ωραία ...
Μαζί με τον Νίκο ήρθε και η Άννα .

U priloge za način možemo da ubrojimo i rečce za izražavanje komparacije σαν i ως.
- είναι σαν εσένα - ona je kao ti
εργάζεται ως δάσκαλος - radi kao učitelj



Prilozi za količinu:

Prilozi za količinu odgovaraju na pitanje koliko?Τα ποσοτικά επιρρήματα απαντούν στην ερώτηση πόσο;

koliko - πόσο, koliko/toliko - όσο, koliko god - οσοδήποτε, toliko - τόσο, dosta - κάμποσο, nekako - κάπως, mnogo - πολύ, više - περισσότερο, malo - λίγο, manje - λιγότερο, vrlo malo - ελάχιστα, skroz - τελείως, dovoljno - αρκετά, skoro/zamalo - σχεδόν, najmanje/makar - τουλάχιστον, manje više - πάνω κάτω, od prilike - περίπου, uopšte - καθόλου, verovatno - μάλλον, jednako - εξίσου, nego/ali /do - πάρα, još - πιο



Potvrdni i odrični prilozi - Βεβαιωτικά, διστακτικά, αρνητικά:

Potvrdni - Βεβαιωτικά: da - ναι, svakako - μάλιστα, naravno - βέβαια, zasigurno - βεβαιότατα, pozitivno/ specifično - ορισμένως, uistinu/zaista - αλήθεια (αληθινά), tačno - σωστά.
Διστακτικά: možda - ίσως, verovatno/tobože - τάχα (τάχατε), navodno - δήθεν, moguće - πιθανόν, dakle - άραγε.
Αρνητικά: ne - όχι, ne - δε(ν) , ne - μη(ν), ne naravno - όχι βέβαια.

Δε θέλω καφέ. - Ne želim kafu - Neću kafu.
Μην τρως πατατάκια. - Ne jedi čips.
-Θέλεις καφέ; -Όχι, δε θέλω. - Hočeš kafu? - Ne, neću.




Priloški izrazi: 

στʹ αλήθεια – doista, καμιά φορά – ponekad,  κάθε μέρα - svaki dan,
μέρα με την ημέρα - dan za danom,  τις προάλλες - pre neki dan, από δω κι εμπρός od sad pa nadalje , εδώ και τόσα χρόνιαza toliko godina, μια για πάνταjednom za svagda,  μια και καλήjedna ali vredna , στα τυφλά - na slepo, στα πεταχτά - na brzinu, στα χαμένα - proćerdati, για καλή (μας) τύχη -  za našu sreću itd.



Copyright©2013 Naucite Grcki by Jekita.
I don't own any of the photos above!

2/05/2013

Članovi - Τα άρθρα

U grčkom jeziku imama dva člana 

Određeni - Οριστικό άρθρο - ο, η, το koristimo kada se radi o nekom određenom licu ili predmetu.

ο ήλιος - sunce, η καρέκλα - stolica,  το λουλούδι - cvet


Jednina 

            Muški     Ženski     Srednji 
Nom.        ο           η             το 

Gen.        του        της           του

Akuz.      το(ν)*      τη(ν)*          το



Množina

             Muški     Ženski     Srednji
Nom.        οι           οι           τα

Gen.        των         των         των 

Akuz.      τους         τις           τα


Primeri:

- Nominativ:
α) Η Ντέγιανα πήγε διακοπές. – Dejana je otišla na odmor.

- Genitiv
β) Κάποιος πήρε το αυτοκίνητο της Ντέγιανας. – Neko je uzeo Dejanin auto.

- Akuzativ:
γ) Η πατέρας αγκάλιασε τη Ντέγιανα.  – Otac je zagrlio Dejanu.

- Vokativ:
δ) Ντέγιανα έλα εδώ, σε χρειάζομαι. – Dejana dođi ovamo, trebaš mi.


Neodređeni - Αόριστο άρθρο - ένας, μια, ένα koristimo kada se radi o nekoj neodređenoj osobi ili predmetu. Neodređeni član nema množinu ali ako se govori o više neodređenih osoba ili predmeta onda se koristi množina ali bez člana (πολλά λουλούδια) .

ένας λύκος - jedan vuk , μια καρέκλα - jedna stolica, ένα λουλούδι - jedan cvet
(da se ne zbunimo cvet je u grčkom srednjeg roda)

Jednina
               Muški              Ženski          Srednji
Nom.    ένας (jedan)        μια - (jedna)    ένα - (jedno)
       
Gen.     ενός (jednog)      μιας - (jedne)   ενός - (jednog)

Akuz.    ένα(ν)*-(jednog)  μια(ν)*- (jednu) ένα - (jedno)


*Ovi članovi  zadržavaju zadnje  “ν” kad  reč koja sledi posle njih počinje sa nekim samoglasnikom (α, ε, η, ι, ο, υ, ω), konsonantima  (κ, π, τ, μπ, ντ, γκ, τσ, τζ) uili duplim konsonatima( ξ, ψ). A ako  reč  koja sledi počinje sa bilo kojim drugim konsonantima koji nisu gore navedeni (γ,β,δ,χ ,φ,θ,λ,μ,ν,ρ,σ,ζ)  onda se zadnje “ν”  gubi.

Primeri :


α) Η Ντέγιανα αγαπάει την αδελφή της. – Dejana voli svoju sestru.
β) Η Ντέγιανα πήγε διακοπές με τον πατέρα της. – Dejana je otišla sa svojim ocem na odmor.
γ) Η Ντέγιανα χτύπησε την μπάλα. – Dejana je udarila loptu.

δ) Η Ντέγιανα κάνει το σταυρό της. – Dejana  se prekrstila.

ε) Η Ντέγιανα παίζει με το Βασίλιγιε. – Dejana se igra sa Vasilijem.
στ) Η Ντέγιανα μιλάει με τον ξένο. – Dejana priča sa strancem.



Copyright©2013 Naucite Grcki by Jekita.
I don't own any of the photos above!




2/01/2013

Intonacija - Ο τονισμός


Akcenat (') je znak kojim obeležavamo reči koje imaju više od jednog sloga.
Slog koji sadrži akcenat se izgovara jače od ostalih slogova.
Ovako stavljamo akcente u rečima:
τώρα - tora, Ελένη - Eleni, Έλλη - Eli

Kod samoglasnika koji se pišu velikim slovima, kada su na početku reči, akcent se piše ispred slova i gore: Άβδηρα , Έβρος.


Αkcente ne stavljamo rečima sa jednim slogom, kao što su:
για - ja, και - ke - , να - na

Neke reči se razlikuju po značenju u zavisnosti gde se akcenat nalazi. Npr.

-Πότε  θα πάμε σινεμά; - Pote tha pame sinema? - Kad ćemo u bioskop?
-Δε θα σου ξαναμιλήσω ποτέ. - De tha su ksanamiliso pote. - Neću više nikad da ti pričam.
Prva reč znači -kad (πότε) a druga -nikad (ποτέ).





Reči πωςπου, pored toga što imaju jedan slog, dobijaju akcenat kada se nađu na početku pitanja ili u rečenicι s indirektnim pitanjem:


-Πού πας; - Pu pas? (Gde ideš?)
-Με ρώτησε πού πάω. - Me rotise pu pao. (Pitao me je gde idem)
-Πώς είσαι; - Pos ise? (Kako si?)
-Με ρώτησε πώς είμαι. - Me rotise pos ime. (Pitao me je kako sam)


Akcenat stavljamo samo na reči koje su pisane malim slovima. Tako stavljamo akcenat na reč τώρα ali ne i na reč ΤΩΡΑ. 


Akcenat stavljamo uvek na jedan od zadnja tri sloga u reči. Ne stavljamo akcenat na dalje od trećeg sloga u reči: Npr.
αυ  το  κί νη  το
          3   2   1
κα  ρα  μέ  λα
           2   1
υ  πο  λο  γι  στής
                     1


Kada αι, ει, οι, υι, ου, αυ i ευ dobiju akcenat onda akcenat uvek ide na drugo slovo:
είναι, αυτοί, αύριο, εύκολος


Ako se akcenat nađe na prvo slovo onda ta dva slova čitamo odvojeno:
Μάιος - Majos , γάιδαρος - gajdaros


Takođe, čitamo ih odvojeno kada se iznad drugog slova nađe znak ¨
γαϊδουράκι - gajduraki


Znak ΅ znači da se slova čitaju odvojeno, i akcenat se nalazi na drugo slovo.
Μαΐου - Maiu

Ταΰγετος - Tajgetos


Copyright©2013 Naucite Grcki by Jekita.
I don't own any of the photos above!